Geschiedenis

De ‘Basilica de la Sagrada Família’ is op vele fronten een uniek bouwwerk met een interessante geschiedenis. Niet alleen omdat er al ruim 135 jaar aan deze kerk gebouwd wordt en inmiddels dus zo’n vijf generaties dit unieke bouwwerk in Barcelona ontwikkeld hebben zien worden. Maar ook door de manier waarop hij is opgericht – door en voor het volk – én dankzij de bijzondere zienswijze en het ontwerp van de ingenieuze architect Antoni Gaudí.

Het begin (1866-1883)

Het begon allemaal in het jaar 1866, waarin de boekenverkoper en filantroop Josep Maria Bocabella de ‘spirituele vereniging van aanbidders van Sint-Jozef’ oprichtte.

Deze vereniging begon al snel na zijn ontstaan met de lobby voor de bouw van een gebedshuis gewijd aan de Heilige Familie. Met dank aan verschillende donaties kon de vereniging in 1881 een stuk land kopen van 12.800 m².

Op deze grond werd op 19 maart 1882 de eerste steen gelegd. De steen was het startschot van de bouw van de Sagrada Família naar het neogotisch ontwerp van de eerste architect: de bisdom-architect Francisco de Paula del Villar y Lozano.

De eerste jaren van Antoni Gaudí (1883 – 1931)

Door hevige meningsverschillen tussen de architect en de ontwikkelaars, besloot deze bouwkundige zich echter al snel terug te trekken uit het project. Hij werd opgevolgd door de man die de geschiedenisboeken inging als de visionair achter de Sagrada Família: Antoni Gaudí.

Gaudí startte met de bouw van de crypte en dankzij een onverwacht grote donatie, kon hij het ontwerp van de kerk al in een vroeg stadium bijstellen. Zijn voorstel was om het neogotische ontwerp te laten voor wat het was. Hij ontwierp een veel monumentaler gebouw met vernieuwende vormen, structuren en bouwtechnieken.

Gaudí’s exclusiviteit (1914 – 1926)

Vanaf 1914 besteedde Gaudí al zijn tijd en aandacht exclusief aan de ‘verzoeningstempel’ van de Sagrada Família. Dit verklaart meteen waarom er niet veel grote andere bouwwerken van Gaudí meer zijn van na dit jaar. Hij was zo betrokken bij het project dat hij zelfs zijn intrek nam naast de werkplaats.

In 1923 rondde hij zijn ontwerp voor het schip van de kerk en het dak af. En twee jaar later, in 1925, was de eerste klokkentoren een feit. Helaas was dit de enige toren die Gaudí ooit af zou zien. Ruim een half jaar later werd hij namelijk overreden door een tram.

En zo kwam deze bijzondere man op 10 juni 1926 tragisch aan zijn einde. Maar gelukkig liet hij een mooie nalatenschap achter.

Gaudí’s nalatenschap (1929 – 1938)

Na de dood van Gaudí nam zijn naaste medewerker Domènec Sugrañes het stokje over. Onder zijn fanatieke leiding werden de ‘geboortefaçade’, het geloofsportaal en het kanteel van de toren – dat een cypres boom voorstelt – gebouwd. Hij hield tot 1938 toezicht over de bouw.

Tussen 1936 en 1939 werd er brand gesticht in de crypte en in de tijdelijke school bij de Sagrada Família. Dit verwoestte de werkplaats. En met het afbranden van de werkplaats ging tot een ieders grote schrik en spijt zeer belangrijk werk verloren: de originele ontwerpen, tekeningen en modellen van Gaudí.

Herstel & extra financiën (1939 – 1960)

Tussen 1939 en 1940 werkte de architect Francesc de Paula Quintana i Vidal, die sinds 1919 samenwerkte met Gaudí, aan het restaureren van de afgebrande crypte.

Hij was ook degene die ervoor zorgde dat veel van de beschadigde modellen van het originele ontwerp van Gaudí weer in ere hersteld werden. Dankzij dit herstel kon men weer verder werken aan het originele ontwerp van Gaudí.

Het werk aan de kerk bleef zo gestaag doorgaan. En in het jaar 1955 kreeg het project de nieuwe financiële injectie die het nodig had dankzij een belangrijke campagne om fondsen te werven.

Het museum & harde werkers (1961 -1999)

In 1961 kreeg het gebouw een museum. Hier toonde men de historische, technische, kunstzinnige en symbolische aspecten van de Sagrada Família aan het publiek.

Vele beeldhouwers hebben een belangrijke stempel gedrukt op de geboortefaçade van de kerk. Zo werd er in 1958 een groep beelden geplaatst die de Heilige Familie voorstelde. Gemaakt door een groep beeldhouwers onder leiding van Jaume Busquets.

In 1986 kreeg de Spaanse kunstenaar Josep Maria Subirachs de opdracht om beelden te maken voor de passiefaçade. Hij spendeerde een belangrijk deel van zijn leven, zo’n 20 jaar, aan het toevoegen van een eigen stijl aan de Sagrada Família.

Naast Gaudí en de hierboven genoemde architecten namen ook de volgende mannen het uitvoeren van het ontwerp van de kerk op zich: Isidre Puig-Boada, Lluís Bonet i Garí, Francesc de Paula Cardoner i Blanch en Jordi Bonet i Armengol.

Sinds 2012 is Jordi Faulí i Oller de hoofd architect van de Sagrada Família.

De 21e eeuw (2000-2015)

In het begin van de 21e eeuw vonden er een aantal belangrijke stappen in de bouw van de kerk plaats. Zo werden in 2000 de gewelven op het middenschip en het dwarsschip gebouwd. En in 2001 begon het werk aan het fundament van de gloriefaçade. In dat jaar werd ook het glas-in-lood van Joan Vila-Grau dat de wederopstanding van Jezus toonde geïnstalleerd.

Van 2002 tot en met 2005 werkten de beelhouwers Josep Maria Subirachs  en de Japanse Etsuro Sotoo aan het decoreren van de passiefaçade en de ramen in het middenschip.

In 2002 vierde Barcelona de 150-jarige verjaardag sinds de geboorte van de Sagrada Família. En ook 2010 was een belangrijk mijlpunt in de geschiedenis van de kerk. Ondanks dat de kerk nog niet af was wijdde Paus Benedict XVI de kerk in.

Huidige situatie

Inmiddels is 70% van het werk van Sagrada Família gedaan. Momenteel werk men hard aan de bouw van de zes centrale torens.

De torens worden gebouwd in de stijl van de sacristie die Gaudí ontwierp. Dankzij het herstelwerk aan de eerder beschadigde modellen, heeft de huidige hoofd architect goede richtlijnen.

Op 12 november 2023 werden in de Sagrada Família de vier torens van de Evangelisten ingewijd, met als centrale gebeurtenis de mis en de daaropvolgende inzegening en verlichting van de torens voor de eerste keer.

Het was de bedoeling dat de Sagrada Família in 2026 eindelijk volledig afgebouwd zou zijn. Dat had betekent dat deze dan voor het eerst in 160 jaar in zijn volle glorie te bewonderen zou zijn. Door de Corona situatie is de kerk lange tijd dicht geweest, en daarmee is ook de belangrijkste inkomstenbron; de verkoop van bezoekers tickets lange tijd volledig weggevallen. Hoe de nieuwe planning er nu uitziet en wat de verwachte datum is laat nog even op zich wachten.

Wil jij de beroemde basiliek in volle glorie met eigen ogen bewonderen? Reserveer dan direct je kaartjes via onderstaande knop.

Lees meer interessants over de Sagrada Família
– 15 interessante feiten over La Sagrada Família
– Wie was Antoni Gaudí?
– Een mis bijwonen
– Praktische informatie en combi-tickets